Күһүммүт тиийэн кэллэ, халлаан биллэрдии тымныйда. Саха киһитэ тоҥумаары – оһох оттон сылытыныы үлэтигэр түһэр. Олохпут сайдан ыал үксэ киин ититэр систиэмэҕэ холбонно, ол эрээри гаражтар уонна баанньыктар оттуллар оһохтоохтор. Кыстыгы саахала суох туоруур инниттэн оттуллар оһохторго баһаарынай ирдэбиллэри тутуһуохха:
Дьиэ кирпииччэ оһоҕо. Оһох иннигэр 50х70 см. размердаах ылтаһын эбэтэр уокка умайбат лиис саайыллыахтаах. Бу тимир лииспит кырааскаланыа суохтаах. Оһох аана алдьаныыта суох, хатанар буолуохтаах. Оһох буруота тахсар турбатын уонна дьиэ үрдүн өһүө маһын икки арда 38 см. эбэтэр үс ууруллубут кирпииччэ буолуохтааҕын ситиһин (противопожарная разделка). Оһох турар сирэ истиэнэттэн 26 см. кырата суох тэйиччи буолуохтааҕын ситиһин. Өһүө үрдүгэр турар оһох турбатын маҕан кыраасканан сотуллуохтаах, бу ньыма турба хайа баран буруолуурун көрдөрөр. Кирпииччэ оһох куруунньугун оттук сезона саҕалана илик кэмигэр ыраастаан.
Тимиринэн оҥоһуллубут, гаражтарга, баанньыктарга ананар ититэр оһохтор. Бу оһохторго турар миэстэтин эрдэттэн оҥоһуллубут түгэҕэ бетоннаммыт эбэтэр тимир лиис, ылтаһын тэлгэтиллиэхтээх. Оһох истиэнэттэн, атын умайар эттиктэртэн 0,7 м. тэйиччи буолуохтаах, дьиэ ис истиэнэтэ штукатуркалаах буоларын ситиһин. Дьиэ үрдүгэр тахсар оһох турбатын төрдүгэр турба уонна дьиэ үрдүн икки ардыгар, маска суоһаабатын курдук тимир лиис саайыллар. Буруо тахсар турбатыгар кыым ыстамматын наадатыгар кыымы тэйитэр искрогаситель диэн оҥоһук баара ирдэниллэр.
Электричество көмөтүнэн сылытынар оһохтор. Хайаан да заводской нууччалыы инструкциялаах, анал нормативтаах, ирдэбиллээх буолуохтаахтар, ону тутуһан туһаныллар буоллаҕына, куттала суох буолуута үрдүүр. Бэйэ оҥоһуга электрическэй ититэр оһохторунан туһанар булгуччу бобуллар.
Электрическэй оһохтору, уокка холбонор күннэтэ туһаныллар прибордары – биир розеткаҕа тройник нөҥүө элбэх прибору холбонуу сатаммат. Эргэрбит салҕааһыннаах уот проводтарын холбонуу, туһаныы – кутталы үөскэтэр. Розеткалары, рубильниктары уот ситимин самакаанньыйатыттан (короткое замыкание электропроводов) көмүскүүр предохранителлэринэн, сетевой фильтрдарынан көмүскэнэри, туһанары ирдэниллэр.
Күннэтэ туттуллар уот ситимигэр холбонор прибордары баһаарынай нуормаларга толору эппиэттиир буолалларын ситиһэр, бу дьиэ хаһаайынын булгуччу эппиэтинэһэ!
Оттуллар оһохтору кэтэбилэ суох хаалларыман!
Баһаартан сэрэхтээх буолуҥ, баһаар тахсар төрүөттэрин суох оҥоруҥ!
Буруо тахсарын биллэрэр – автономнай дымовой извещателлэри (АДПИ) атыылаһан дьиэлэргитигэр туруортаан – бу эһиги баһаартан көмүскэлгит буолар !
ВДПО. Дьоккуускай куорат, Ярославскай уул, 24/2, тел 43-55-73, эл почта: yarovdpo@mail.ru
Ытык Күөллээҕи баһаарынай чаас диспетчэрин телефона – 41-211. Биир кэлим пожарнай диспетчер телефона – 112, 01, сотовайтан 101.
Ирина Мартынова, Таатта улууһун баһаары утары сэрэтэр сулууспа инструктора.