Тыыл бэтэрээнэ, РСФСР норуотун үөрэҕириитин туйгуна, Таатта дьонугар-сэргэтигэр сүҥкэн үтүөлээх Иванов Афанасий Константинович бу сыл тохсунньу 23 күнүгэр төрөөбүтэ 90 сылын туолар.
Кини Игидэй нэһилиэгэр колхозтаах бааһынай дьиэ кэргэнигэр төрөөбүтэ. Аҕата Иванов Константин Яковлевич былыргынан улахан үөрэхтээх 7 кылааһы бүтэрбит, колхозка, сельпоҕа бэрэссэдээтэлинэн, продавеһынан, түүлээх тутааччынан үлэлээбит партиялаах киһи этэ. Ийэтэ Сыромятникова Анна Егоровна 5 оҕо ийэтэ ыанньыксыттаабыт, бастакы комсомолка ахсааныгар киирэрэ.
Афанасий Константинович ииппит кыыһа Миралюба Манчаровна ахтарынан: «Үөрэххэ-билиигэ баҕалаах уол оскуоланы бүтэрбитэ тоҕус сыл кэнниттэн 1961 с. үөрэххэ киирбит. Омскайга студенныыр кэмнэригэр спортка сүрдээҕин баарын биллэрэн испит эбит. Оччотооҕуга студеннарга универсиада диэн баара, Рига куоракка гимнастикаҕа иккис миэстэ буолбута биллэр. Дэгиттэр спортсмен, волейболга хойукка диэри оонньообут. Кини быспыт мээчигин мээнэ киһи ылбат эбит. Оннук сытыы буоллаҕа. Өссө да спортка ыраатыах киһи, дойдутугар практикалана сылдьан, куобах күрэҕэр сааҕа дэҥнэнэр. Икки сылы быһа балыыһаҕа сытан, атаҕар сэттэ төгүл эпэрээссийэни ааһар. Ол сытан үөрэҕин бырахпакка бүтэрэр. Бу санаата күүһүн, баҕата улаханын сөҕөбүн. Хабаровскайга пединститукка киирэн учуутал идэтигэр үөрэнэр. Кэтэхтэн үс сыл үөрэнэн бүтэрэр. Учуутал идэтин сөбүлээн Туора Күөлгэ, Баайаҕаҕа үлэлиир. Игидэй оскуолатыгар химия, биология учууталынан үлэлээбитэ. Кылаас салайааччыта этэ. 1976 сыллаахха Чымынаайы оскуолатын дириэктэринэн ананар. Онно 1987 сыллаахха диэри дириэктэрдиир. Икки этээстээх саҥа оскуоланы дьэндэтэн үлэҕэ киллэрбитэ. 1987 с. Игидэй оскуолатын дириэктэринэн ананар. Саҥа үлэлээн истэҕинэ, Сэбиэт бэрэссэдээтэлинэн талыллар. Бу үлэтигэр көхтөөх, үлэһит дьону тулатыгар мунньан сүрдээх эйэлээх, таһаарыылаах коллектив үөскүүр. Салайааччыбын диэн биирдэ да улахамсыйбытын, тойомсуйбутун дьон өйдөөбөт. Кыраҕа, кыаммакка куруук сүбэлии, көмөлөһө сылдьарын уос номоҕо гынан кэпсииллэр. Нэһилиэгин дьоно билигин да үтүө тылынан ахталлар. Муударай өйдөөх саха саарына этэ. Билигин кини олоҕун, үлэтин-хамнаһын сиэннэрэ салгыыллар, аатын ааттаталлар»
Афанасий Константинович олоҕун устатын тухары хаартыскаҕа түһэриинэн дьарыктанара. Онон бүгүн Афанасий Константинович сырдык аатын үйэтитэн ииппит кыыһа Миралюба Манчаровна Саморцева Хаҥалас улууһун Өктөмүттэн, бииргэ төрөөбүт балта Анна Константиновна Малышева Дьокуускайтан кэлэннэр, Тааттатааҕы хартыына галереятыгар үөрэнээччилэрин, аймахтарын, кинини кытта алтыспыт, бииргэ үлэлээбит дьону ыҥыран, хаартыскаларынан быыстапканы үөрүүлээхтик арыйдылар. Бу быыстапка тохсунньу 22 күнүгэр диэри туруоҕа.
Афанасий Константинович үөрэтэр оҕолорун, доҕотторун, араас умнуллубат түгэннэри “Бу хаартыскалар кэнэҕэски ыччакка устуоруйа кэрэһитэ буолан хаалыахтара” диэн үйэтиппитин мустубут дьон сэҥээрэ көрдүлэр. Чөркөөхтөн М.А.Протодьяконов, Дьокуускайтан А.П.Лопатин, Чымынаайыттан Миралюба дьүөгэлэрэ, бииргэ алтыспыт, үлэлээбит дьоно, Н.С.Иовлев, Л.И.Варламова уо.д.а. сүрдээх истиҥ ахтыылары оҥордулар. А.Е.Мординов аатынан лицей директора И.А.Сивцева төрөппүттэрэ Афанасий Константиновиһы кытары чугастык билсэллэрин, олус тапсан бииргэ үлэлээбиттэрин долгуйа аҕынна. Дэбдиргэ баһылыга Е.А.Марков сүгүрүйэр биир дойдулаахтарын аатын үйэтитэн аҕыйах сыллааҕыта 535 нүөмэрдээх Дэбдиргэтээҕи быыбардыыр учаастактарыгар А.К.Иванов аатын иҥэрбиттэрин, ааспыт өрөбүл күн волейболга улуустааҕы күрэхтэһии ыыппыттарын, тохсунньу 24 күнүгэр төрөөбүтэ 90 сылынан улуус таһымнаах улахан тэрээһин ыытыллыахтааҕын иһитиннэрдэ. Биир дойдулаахтара бэйэтин кэмигэр үлэ бөҕөнү үлэлээбит киһи аата үйэтийэн эрэригэр үөрэллэрин, быыстапканы тэрийээччилэргэ махталларын биллэрдилэр.
Түмүктээн эттэххэ, Афанасий Константинович биһиги хаһыаппыт биир көхтөөх общественнай корреспондена этэ. Куудара баттахтаах, сырдык сэбэрэлээх, бөдөҥ киһи редакцияҕа кырылас буочарынан ыраастык суруллубут ааҕыллымтыа суруйууларын тиксэрэ элбэхтэ киирэн тахсара. Ол саҕанааҕы хаһыаттарга кини суруйуулара суоруллубат гына үйэлэргэ хааллахтара.
Аграфена Неустроева.