Дьылы иэһэ суох түмүктүөҕүҥ
2024 сыл түмүктэнэрэ аҕыйах хонук хаалла. Бу күннэргэ хас биирдии киһи коммунальнай өҥөлөрү, уокка төлөбүрү үмүрүтэргэ кыһаллар.
Бу туһунан улууска балаһыанньа хайдаҕын уонна туох-ханнык кыһалҕалар баалларын билээри Якутэнергосбыт “Дальневосточная энергетическая компания” ( ДЭК) публичнай акционергай уопсастыба филиалын илин эҥэр улуустааҕы салаатын 10 үлэһиттээх Чурапчытааҕы учаастагын начаалынньыга Сергей Никтополионович Слепцову кытта сэһэргэстим.
Кэпсэтиибит сыала – соруга дьоммутугар билбэттэрин биллэрэр, истибэтэхтэрин иһитиннэрэр, тиэрдиллибэтэҕи тиэрдэр диэн буолар.
Уопсайа Таатта улууһугар уоту – күөһү туттар 7303 дьиэ уонна уопсай дьиэлэргэ квартиралар ( абоненнар) бааллар. Мантан бүгүҥҥү күннээххэ 10 бырыһыана уоту туттуу өҥөтүн төлөөбөккө олорор.
Билигин сокуон кытаатан турарын, 6 ый төлөөбөтүҥ да дьыалаҥ суукка барарын, онтон суут уурааҕынан хамнаскыттан төлөбүр тутулларын бары билэн олоробут.
Уоту туттууну төлөөбөт буолуу көстүүтэ олоххо көрдөрөрүнэн туох төрүттэрдээҕин Сергей Никтополионовичтан ыйыппыппар кини ол араастааҕын эттэ.
Холобур, сорох ыаллар дьиэлэригэр олорботтор, ол иһин “төлүө да суохтаахпын” дии саныыллар. Ол эрэн маннык кыһалҕаҕа сокуон өттүттэн көмүскэллээх буолар гына ханнык болдьоххо дьиэҕэ олорбоккун бигэргэтэн, нэһилиэк дьаһалтатыттан бигэргэтэр сурук ( справка) ылан, улуустааҕы Якутэнергосбыт тэрилтэтигэр илдьэн биэрэҕин, онно уот төлөбүрүн ааҕар программаҕа киллэттэрэҕин. Оччоҕо эһиэхэ төлөбүр ааҕыллыбат. Оттон оннук дьаһамматыҥ да , бастатан туран, эйиэхэ Энергосбыттан сурук кэлиэ, ол сурукка хардарбатыҥ, тэрилтэҕэ кэлэн билсибэтиҥ да , сууттан сурук кэлиэ, ол кэннэ олорботуҥ туһунан справка аҕалбатаххына суут уурааҕа тахсыа, төлөбүргүн хамнаскыттан быһа туттахтара ол.
Иккис түгэн – уопсай саҥа дьиэ бөҕө үлэҕэ киирдэ. Бу дьиэлэргэ сорох квартираларга хаһаайыттар олорботтор, Якутэнергосбытка кэлэн, сөбүлэҥ түһэрсибэттэр. Тэрилтэ үлэһиттэрэ нэһилиэк дьаһалтатыттан квартиралар хаһаайыттарын билэн, төлөпүөнүнэн быһаарсарга күһэллэллэр. Оннук үлэҕэ сорохтор син кэлэн, сөбүлэҥ түһэрсэллэр эбит, оттон сорохтор аахайбаттарын иһин тэрилтэ суукка сурук суруйан, дьыала суутунан быһаарыллар, тустаах хаһаайын хамнаһыттан ыстарааптанан , төлүүр харчыта ас көбө буолан элбээн тиийэр. Эбиитин уопсай дьиэҕэ олорооччуларга көрүдүөр, таһырдьааҥы уот , уопсай бары туттар сирдэригэр уот өҥөтүн бары олохтоохторго түҥэтэн, сөбүлэҥ түһэрсибэтэх төлөөбөт ыалларга ыйаммыт сууммалар уопсай ааҕыллан, олорор хаһаайыттарга хос ааҕыллар. Онон уопсай дьиэлэргэ олорооччулар ыалларын иэстэригэр эмиэ интэриэстээх буолан тахсаллар.
Өссө биири быһаарыахха – мобильнай сыһыарыыга төлөбүрүҥ суумматын иннигэр минус (-) турар буоллаҕына, ол аата эһиги эрдэ төлөөбүт харчыгытыттан ордуктааххыт, онуоха-маныаха диэри төлөөмүөххүтүн син
Үһүс түгэн – хаһаайын счетчигын көрдөрүүтүн мобильнай сыһыарыыга киллэрбэтэҕинэ эбэтэр уоккун төлөһө бараргар счетчигын көрдөрүүтүн хаартыскаҕа түһэрэн илдьибэтэххинэ уот өҥөтүн орто көрдөрүүтүнэн ааҕаллар, оччоҕо ночоотуруоххутун эмиэ сөп, онон счетчиктаргыт көрдөрүүлэрин ирдэнэр болдьоҕор ( ый 20 чыыһылатыттан 25 –гэр диэри) угаргытын умнумаҥ.
Төрдүс түгэн – билигин улууспутугар «өйдөөх» счетчиктары быйыл 200-кэни туруордулар. Бу счетчик күнүскү, түүҥҥү уот төлөбүрэ диэн туспа бэйэтэ суоттуу турар уонна ыйдааҕыгытын автоматизация өҥөтүнэн ааҕа турар.Эһиги онно анал бэриллибит счетчикка ааҕыллыбыт көрдөрүүлэри Т1 диэн күнүскүнү, Т2 диэн түүҥҥүнү мобильнай сыһыарыыга киллэрэн биэрэҕит.
Аны төлөбүргэ аныгы кэм көрдөрүүтүнэн дьиэттэн тахсыбакка олорон төлөһөргүтүн умнумаҥ. Сотовай төлөпүөннэргитигэр мобильнай сыһыарыы киллэрэн, онно счетчиккыт көрдөрүүтүн ый 20 чыыһылатыттан 25 чыыһылатыгар диэри суруйан, баан каартатынан төлүөххүтүн сөп. Төлүүр пууннарга эбэтэр тэрилтэҕэ кэлэн уочараттаспакка ыраахтан төлөөн кэбиһэҕин.
Дьэ онон, күндү ааҕааччыларбыт, уот төлөбүрүн уталыппакка төлөһүөҥүҥ, дьиэҕэ олорбот дьоннор нэһилиэк дьаһалтатыттан ханнык болдьоххо олорбоккутун чопчулуур бигэргэтэр суруктары ыларга тиэтэйиҥ.
Анна Посельская