Үгэс курдук сыл бүтүүтэ РФ президенэ В.В. Путин улахан пресс-конференциятыгар, ахсынньы 19 күнүгэр аһаҕас линиятыгар быһа холуйан 2,4 мөлүйүөн ыйытык киирдэ. Владимир Владимирович социальнай хайысхаҕа киирбит үгүс ыйытыктарга хоруйдары биэрдэ. Ол иһигэр оҕо төрөөһүнүн үрдэтэр сыалтан Аан Дойдуга Россияттан ураты ханна даҕаны суох ийэ хапытаалын сылтан сыл үрдэтэн иһэллэрин, 18 диэри саастаах 10 мөлүйүөн кэриҥэ оҕо уонна 320 тыһыынча оҕолонорго бэлэмнэнэ сылдьар дьахталлар пособиенан туһана сылдьалларын, 6 % дьиэ кэргэн ипотеката хааччаҕа суох бэриллиэхтээҕин, үһүс оҕо төрөөтөҕүнэ 450 тыһыынча төлөнөрүн бэлиэтээтэ. «Развиваем всю систему, связанную с медициной, с детством, с материнством, и будем дальше это все делать, будем донастраивать этот инструмент дальше. Это очень важные вещи», — диэн РФ президенэ тоһоҕолоон эттэ.
Эмиэ бу күн СР Ил Дархана А.С. Николаев Ил Тумэҥҥэ туһаайыытыгар 2018 сылтан саҕалаан кыаммат араҥаҕа киирсэр дьон ахсаана 18,6%-тан 2023 сылга 14% диэри аччаабытын, быйыл өссө 13,2% диэри түһэрин сабаҕалыылларын иһитиннэрдэ уонна кэлэр 5 сыл иһигэр ол сыыппараны икки төгүл аччатарга сорук турарын эттэ. Сыана үрдүү турар кэмигэр хамнас эмиэ тэҥҥэ үрдүөхтээҕин, быйыл 13 миллиард солкуобай бу хайысхаҕа тыырыллан анаммытын бэлиэтээтэ. Айсен Сергеевич үүнэр сылга үлэтэ суох буолуу таһыма 4,8% диэри түһүөхтээх диэн эттэ. Уһук Илин региоҥҥа Саха сирэ оҕо төрүөҕүнэн бастыҥ көрдөрүүлээҕин, РФ үрдүнэн 10 бастыҥнар ахсааннарын иһигэр киирэрин бэлиэтээтэ. Ол курдук сыл саҕаланыаҕыттан 10382 оҕо төрөөн республикабыт олохтоохторун ахсаана номнуо 1 мөлүйүөн 7500 киһиэхэ тэҥнэспитин иһитиннэрдэ. Бу хайысханы көҕүлүүр сыалтан 10 мөлүйүөн сууммалаах Ил Дархан грана олохтонон, быйыл бастыҥ көрдөрүүлээх Горнай улууһа кыайбытын эҕэрдэлээтэ. Кэлэн иһэр Улуу Кыайыы 80 сыллаах үбүлүөйүгэр бэтэрээннэргэ, кинилэр огдооболоругар, блокадаламмыт Ленинград олохтоохторугар, концлагерьга хаайыллыбыттарга, тыыл бэтэрээннэригэр уонна сэрии сылларын оҕолоругар төлөбүр үрдүүрүн туһунан билиһиннэрдэ. Ил Дархан Аҕа дойдуну көмүскээбит ытык дьоммутун кытары ситим умнуллубатын, өссө күүһүрэрин туһуттан 2025 сылы Аҕа дойдуну Көмүскээччи сылынан биллэрдэ.
Манна даҕатан эттэххэ, Аҕа дойду Улуу сэриитин сылларыгар дойдубут дьоно ыһыахха түмсэн санааларын көтөҕөр, күүстэригэр күүс киллэринэр эбит буоллахтарына, билиҥҥи көннөрүтэ суох уустук кэмнэргэ Тааттабыт дьоно-сэргэтэ буолаары турар «Манчаары оонньууларын» дойдубутугар бэриниилээхпитин, түмсүүлээхпитин көрдөрөн үрдүк таһымҥа тэрийэн ыытар ытык иэспит.
М. П. Тарасов, СӨ СХТ «Саха өрөспүүбүлүкэтин үлэҕэ уонна социальнай сайдыыга Министиэристибэтин Тааттатааҕы нэһилиэнньэ социальнай көмүскэлин кэлим киинин» салайааччыта.