Самаан сайыны көрсө, ыам ыйын 22-24 күннэригэр С.Р. Кулачиков – Эллэй аатынан Чычымах орто оскуолата улуус онус кылаас уолаттарын мунньан военно-полевой сбор практическай чааһын биэс күн устата ыытта. Улуус үрдүнэн 100 уол оҕо онус кылааска үөрэнэриттэн бу тэрээһиҥҥэ 45 сүүмэрдээһини ааспыт уол кыттыыны ылла.
Салайааччыларынан уон сылтан бэттэх солбуллубакка бу тэрээһини көҕүлүүр, ыытар Н.Д. Неустроев аатынан Уус Таатта ОБЖ уонна физкультура учуутала Кочнев Алитет Иванович, Ытык Күөл А.И. Софронов – Алампа аатынан бастакы нүөмэрдээх орто оскуолатын ОБЖ учуутала, улууска «Юнармия” хамсааһын салайааччыта Тарасенко Ирина Юрьевна уонна И.Н. Гуляев аатынан Туора Күөл орто оскуолатын ОБЖ учуутала Бережнев Александр Николаевич буоллулар, тэрээһин түмүгүнэн улуус Баһылыгын бочуотунай грамоталарынан наҕараадаланары ситистилэр.
Тэрээһини иилээн-саҕалаан ыытыыга, туох баар үлэтин үрдүк таһымҥа оҥордулар А.Е. Мординов аатынан Тааттатааҕы лицей ОБЖ учуутала Неустроев Алексей Александрович, Ытык Күөл А.И. Софронов – Алампа аатынан бастакы нүөмэрдээх орто оскуолатын ОБЖ уонна физкультура учуутала Охотин Арчын Геннадьевич, Д.А. Петров аатынан Ытык Күөл иккис нүөмэрдээх оскуолатын ОБЖ учуутала Хоноруин Иван Федорович, А. Е. Кулаковскай аатынан Дьохсоҕон орто оскуолатыттан Чемчоев Радомир Револьевич, П.А. Ойуунускай аатынан Чөркөөх орто оскуолатыттан Никифоров Айгылаан Егорович, Э.К. Пекарскай аатынан Игидэй орто оскуолатын ОБЖ учуутала Павлов Николай Николаевич, Н.Е. Мординов – Амма Аччыгыйа аатынан Харбалаах үөрэх холбоһугун преподавателэ Атастыров Андриан Альбертович уонна Чычымах орто оскуолатын ОБЖ уонна физкультура учуутала Вензель Леонид Леонидович буоллулар, түмүккэ улуус үөрэх управлениетыттан бочуотунай грамота туттулар.
Бастакы күн кыттааччылары 4 бөлөххө арааран, хамандыырдары учууталлар истэриттэн анаатылар, хамандыыр көмөлөһөөччүлэринэн уолаттар бэйэлэрин истэриттэн ананнылар, взвод командирын эппиэтинэстээх үлэтин Хоноруин И.Ф. ылынна. Стройдаан турбуттарын кэннэ Чычымах орто оскуолатын директора Малышева А.П. эҕэрдэлээтэ, сахалыы алгыс сиэрэ-туома оҥоһулунна уонна Кочнев А.И. – сбор начальнига буоларынан, байыаннай үөрэххэ хомуур аһыллыбытынан ааҕаргытыгар диэн эттэ.
Бу тэрээһин хас да сыл хамсыктан, улахан уулар кэлэннэр сыл көтө-көтө буолара, быйылгы хомуур былырыын М.Н. Турнин аатынан Кыйы орто оскуолатыгар ыытыллыбытын кэннэ субуруччу буолла, инньэ гынан инникитин туох да харгыстаабатаҕына, сыл аайы ыытыллара буоллар диэн тус бэйэм санааланным. Ис хоһооно олус дириҥ хамсааһын буолар. Быйылгыттан ОБЖ предмет уларыйан, «Основы безопасности жизнедеятельности» эбит буоллаҕына, «Основы безопасности и защиты Родины» диэн буолуоҕа. Инники ахсыс, онус кылаас уолаттарыгар практическай чааһа элбээн, маннык хомуурдар ыытыллаллара ирдэниэҕэ. Бу тэрээһин улуус уолаттарын сүрдээх үчүгэйдик түмэр, бары спортсмен буолбатахтар, бары араас научнай-практическай ааҕыыларга кыттыбаттар, онтон бу хомуурга булгуччулаах буолан бука бары кэлэн, түмсэн доҕордоһон тарҕаһаллар. Кыахтарын эт саастыылаахтарын кытта тургутан көрөннөр, бэйэлэрин боруо-баланан, туохха эбии дьарыктанан ситэбит-хотобут, Российскай Армия кэккэтигэр сулууспалыы барарга бэлэм буолабыт диэн бэйэлэригэр бэлиэтэниилэри оҥостоллор.
Бу хомуур иһинэн араас байыаннай да, спортивнай да хабааннаах элбэх күрэхтэр ыытыллаллар, ол түмүгүн кылгастык сырдаттахха маннык (биирдиилээн бастыыр иһин):
1. Буулдьанан ытыы, воздушканан.
I миэстэ 28 очко ылан Уус-Таатта үөрэнээччитэ Лукин Никита буолла,
II миэстэни 17 очколаах Таатта лицей үөрэнээччитэ Мосоркин Кэскил,
III миэстэни 16 очколаах Ытык Күөл 1№ оскуолатыттан Захаров Ньургун ыллылар.
2.“Снаряжение магазина” дисциплинаҕа.
I миэстэ 26.70 сөк. көрдөрөн Уус Таатта үөрэнээччитэ Кононов Кирилл буолла,
II миэстэ 31.02 сөк. Туора Күөл үөрэнээччитэ Пахомов Вова,
III миэстэ 31.70 сөк. Туора Күөл үөрэнээччитэ Кузьмин Кузьма.
3.“Комплекс спортивных упражнений” дисциплинаҕа.
I миэстэни Дьохсоҕон үөрэнээччитэ Поленов Андрей ылла,
II миэстэ Ытык Күөл 1№ оскуолатыттан Андросов Мирон,
III миэстэ Уус Таатта үөрэнээччитэ Максимов Олег.
4. «Разборка, сборка АК-47» дисциплинаҕа
I миэстэни 28.71 сөк. көрдөрүүлээх Пахомов Вова Туора Күөл,
II миэстэ 28.91 сөк. Кузьмин Кузьма, Туора Күөл,
III миэстэ 30.33 сөк. Захаров Ньургун, Ытык Күөл 1№ оскуолата.
Маны таһынан төрүт көрүҥнэргэ муҥутуур кыайыылаахтарынан буоллулар:
Хапсаҕай – Лукин Никита, Уус Таатта оскуолатыттан. Кыра ыйааһыҥҥа диэн уонна бэйэтин хапсаҕайын үчүгэйдик көрдөрөн хамандыырдар иккис миэстэни Захаров Ньургуҥҥа, Ытык Күөл 1№-дээх оскуолатыттан биэрдилэр.
Мас тардыһыы – Аянитов Афоня, Ытык Күөл 1№-дээх оскуолатыттан, кыра ыйааһыҥҥа Чөркөөх оскуолатын үөрэнээччитэ Жегусов Феликс буоллулар.
Хамаандалар икки ардыларыгар тыҥааһыннах күрэхтэр кэннэ уопсай түмүккэ 20 очколаах Павлов Н.Н. хамандыырдаах (солбуйааччыта Лукин Никита, У-Т) 4 отделение кыайыы өрөгөйүн биллилэр. Биир очконан кыл-мүччү 21 көрдөрүүлээх, Охотин А.Г. хамандыырдаах (солбуйааччыта Осипов Вадим, Харбалаах) 3 отделение иккис миэстэҕэ таҕыста, 23 очколаах Никифоров А.Е. хамандыырдаах (солбуйааччыта Пахомов Владимир, Т-К) 1 отделение 3 миэстэни ылары ситистилэр.
Сбор түмүгэр бастыҥ юнармеец аатын ыллылар:
1. Федоров Сарыал – Ы-КСОШ №1
2. Кузьмин Кузьма – Т-КСОШ
3. Никифоров Афоня – Ы-КСОШ №1
4. Лукин Никита – У-ТСОШ
Бу улахан улуус таһымнаах тэрээһиҥҥэ кэккэ тэрилтэлэр бириис олохтоотулар, тапталлаах Тааттабыт аатын ааттата турдуннар диэн бэйэлэрин баҕа санааларын анаатылар. Ол курдук улуус дьаһалтатын дьиэ-кэргэн уонна ыччат политикатыгар салалта начальнига Старостин И.В. 4500 сууммалаах 3 сертификаты, Таатта норуодунай театрын салайааччыта, эр дьон түмсүүтүн бэрэссэдээтэлэ Вырдылин Г.Г. 8000 сууммалаах 7 сертификаты, ИДьМ Тааттатааҕы отдела (сал. Баснаев А.Н.) анал бириис бастыҥ юнармеец буолбут Лукин Никитаҕа туттарылынна, Тааттатааҕы казактар полкаларын атамаана, баһаары утары охсуһар сулууспа начальнигын солбуйааччы Рахлеев И.Ф. уу харчынан 3000 строевой хаамыы бастыҥнарыгар аадырыстаан ыытта, Таатта-Чурапчы байыаннай комиссариатын военкома Егоров А.М. бэйэтин аатыттан бэлэхтэри туттарда уонна сүрдээх үчүгэй ис хоһоонноох алгыс тылларын тэрээһин сабыллыытыгар уолаттарга туһаайан эттэ. «Оһуохай күнүн» чэрчитинэн бука бары илии-илииттэн сиэттиһэн, тоҥолохтортон тутуһан сомоҕолоһуу оһуохайынан бу тэрээһини үөрүүлээх быһыыга-майгыга түмүктээтибит.
Өссө төгүл бука бары Чычымах орто оскуолатын үлэһиттэригэр, ордук минньигэс астаах повардарбытыгар, оскуола улахан кылаас оҕолоругар, хомустаабыт, оһуохай таһаарбыт 9-ус кылаас үөрэнээччитэ Кычкина Лилияҕа тэрийээччилэр ааттарыттан улахан махталбытын тиэрдэбит. Эһиил 10-ус кылаас уолаттарыгар маннык хомуур, убаастыыр биир идэлээхпит, уол оҕону сахалыы иитиигэ бэйэтин буочарын хаалларбыт, Чычымах орто оскуолатыгар начальнай военнай подготовкаҕа элбэх көлүөнэ ыччаты иитэн таһаарбыт Иванов Артур Николаевич аатын үйэтитэр сыаллаах, төрөөбүтэ 65 сылыгар ананан Чычымахха ыытыллыаҕа.
Үөрэх салаатын пресс киинэ.